Een veelgemaakte grap bij mobiliteitstrainingen voor vrouwen. Een vrouw en een man zien een functieomschrijving voor een vacature. Een vrouw leest de interessante vacature, ziet de vereisten en denkt.’Ik voldoe aan vier van de vijf gestelde eisen, helaas ongeschikt voor de functie’. De man voldoet aan geen van de vijf gestelde functie-eisen maar vindt het salaris passend en denkt: … ‘Ja… solliciteren!’.
Dit is natuurlijk wat generaliserend gesteld en uitzonderingen bevestigen de regel, maar ik heb het in de praktijk meegemaakt.
Vrouwen focussen tijdens het solliciteren vaak op wat ze niet kunnen en mannen op wat ze wel kunnen. Zij nemen meer risico en zijn dus minder voorzichtig. Veel vrouwen hebben last van een innerlijke kritische stem die kritischer is dan wie dan ook in hun omgeving. En dat geeft een gespannen gevoel. Maar los van of je nu een vrouw bent of een man; de huidige situatie op arbeidsmarkt maakt dat zowel mannen als vrouwen bij het solliciteren meer spanning ervaren. Het is het algemene beeld dat het nu lastiger is een baan te vinden. Er zijn minder vacatures en meer sollicitanten dan bijvoorbeeld twee jaar geleden en dat maakt dat het sollicitatiegesprek als spannender wordt ervaren. Iedereen weet dat je je dan van je beste kant moet laten zien. Het is belangrijk dat je je goed voorbereid. Je verdiept je in het bedrijf en de vacature, zorgt dat je goed kunt verwoorden waarom je geschikt bent voor de functie. Je kunt dit illustreren met situaties vanuit je arbeidsverleden om dat duidelijk te maken. Een goede voorbereiding getuigt ook van betrokkenheid en motivatie. Maar vaak blijkt de wens om het juiste te zeggen en goed over te komen zo zwaar te drukken dat het gesprek zelf er onder lijdt.
In mijn praktijk heb ik al vaak meegemaakt dat iemand werd aangenomen die niet geheel voldeed aan de gestelde functie-eisen maar die zo’n goede indruk achter liet dat het bedrijf daar toch wel overheen kon stappen. Er werd extra studie en /of scholing voorgesteld of zelfs een aangepaste functie aangeboden. Terwijl ook vaak voorkwam dat een zeer geschikte kandidaat voor een functie, die op papier werkelijk perfect voldeed, werd afgewezen. Het solliciteren blijft, ondanks de gestelde objectieve eisen een subjectief verhaal, waarbij de indruk die iemand achterlaat belangrijker is dan de goede match op papier. ‘Gewoon jezelf zijn’, is vaak eenvoudiger gezegd dan gedaan. Net zoals bij alles geldt hier ook weer; ‘te’ is niet goed. Te ontspannen kan de indruk wekken dat je niet echt gemotiveerd bent; werkgevers verwachten wel dat iemand tijdens een sollicitatiegesprek een beetje gespannen is, het geeft ook aan dat je de baan graag wilt. Maar als je zo gespannen bent dat je in het gesprek blokkeert, brengt dat je zeker niet verder in de sollicitatieprocedure. Zoals gezegd helpt een goede voorbereiding op het gesprek zeker. En accepteer daarnaast gewoon dat je gespannen bent. Het niet accepteren maakt het vaak alleen maar erger. Zet rampscenario’s uit je hoofd en stel je voor dat het gesprek prima verloopt. Als dit niet doorgaat zijn er zeker wel weer nieuwe kansen. En dat geldt voor zowel vrouwen als mannen!

Jacqueline van Vreden

Eerder verschenen in Tubantia